top of page
WEEK 8: History - the 20th century
QUESTIONS OF THE DAY:
DAY 50:
50.1.
Królowa Wiktoria nie miała takich problemów, jak wszystkie poprzedzające ją królowe (queens regnant oczywiście). Nie doszło też w latach po jej śmierci do żadnych walk o tron, wojen róż, zamachów stanu czy uwięzienia następców tronu.
Jak się to wobec tego stało, że dziś na tronie brytyjskim nie zasiada reprezentowana przez Wiktorię Dynastia Hanowerska lecz Windsorowie?
(uwaga! twoja odpowiedź powinna składać się z dwóch etapów!)
1. Dzieci Wiktorii odziedziczyły nazwisko dynastyczne po ojcu, księciu Albercie. Tak więc syn Wiktorii, Edward VII był pierwszym wladcą z dynastii Saxe-Coburg-Gotha, a jego syn z kolei, Jerzy V - drugim królem z tej dynastii.
2. W roku 1917, gdy Brytania była w stanie wojny z Niemcami, Jerzy V postanowił dać narodowi znać, że nie uważa się za spadkobiercę wrogów swojego narodu i zmienił nazwę dynastii na bardziej przyjaźnie brzmiącą - Windsor.
50.2.
W drugiej dekadzie stulecia wydarzyło się coś, co można przedstawić na mapce w taki sposób:
Czego trasę przedstawia żółta, a czego czerwona linia i co się wydarzyło w miejscu oznaczonym gwiazdką?
Gwiazdka to miejsce zatonięcia Titanica w 1912 roku. Płynął on z Southampton do Nowego Jorku trasą żółtą, lecz spotkał się z górą lodową, która płynęła trasą zbliżoną prawdopodobnie do czerwonej.
DAY 51:
51.1.
Sto lat temu ulice miast w naszych konkursowych krajach oblepione były takimi i podobnymi plakatami.
Zastanów się, jakie wydarzenie za tym stało a potem napisz, do kogo był adresowany każdy z przedstawionych plakatów i do czego miał tę grupę docelową zachęcać:
A. B. C. D.
A. Plakat adresowany do brytyjskich mężczyzn, zachęcający ich do wstąpienia do armii.
B. Plakat adresowany do kobiet, zachęcający je do podejmowania pracy w fabrykach, gdzie brakowało rąk do pracy, gdyż mężczyźni wyjeżdżali na front.
C. Plakat adresowany do mieszkańców pozostałych części Imperium Brytyjskiego, zachęcający ich do wstępowania do armii i udzielenia wsparcia Wielkiej Brytanii.
D. Plakat adresowany do społeczeństwa amerykańskiego, zachęcający do oszczędnego gospodarowania produktami spożywczymi, by można było wysyłać więcej jedzenia do walczącej Europy.
51.2.
Bardzo ważną rolę w okresie z poprzedniego pytania odegrało wydarzenie, które można przedstawić za pomocą tej mapki:
Czego trasę przedstawia zielona, a czego czerwona linia, co się wydarzyło w miejscu oznaczonym gwiazdką i do czego zmobilizowało to Stany Zjednoczone, do tej pory pozostające nieco na uboczu?
Zielona linia to trasa pasażerskiego liniowca Lusitanii, który płynął z Nowego Jorku do Liverpoolu. Niedaleko celu, u wybrzeży Irlandii, został namierzony, storpedowany i zatopiony przez niemiecką łódź podwodną. Ponieważ w katastrofie zginęło wielu Amerykanów, obudziło to silne nastroje antyniemieckie w Stanach Zjednoczonych i utorowało drogę przystąpieniu USA do wojny w dwa lata później.
DAY 52:
52.1.
Jak juz wiemy z wczorajszych plakatów, w czasie I Wojny
Światowej brytyjscy mężczyźni zaciągali się do armii, by
walczyć za króla i ojczyznę, a kobiety zajmowały ich miejsca
w fabrykach i zakładach przemysłowych, bo
przecież wojnanwymagała stałej i szybkiej produkcji.
Niektóre z tych kobiet zyskały sobie z czasem przydomek
związany z tym ślicznym ptaszkiem:
Które i dlaczego?
"Canary Girls" były to kobiety pracujące w czasie I Wojny Światowej w fabrykach materiałów wybuchowych, głównie TNT, który jest materiałem toksycznym i długotrwały kontakt z nim powoduje przebarwienie skóry (między innymi, bo ma też wiele innych skutków ubocznych) na kolor żółto-pomarańczowy.
52.2.
Za ocenem natomiast szalała antyniemiecka histeria. Do tego stopnia, że nawet angielskie słowa pochodzące z niemieckiego padły jej ofiarą, niektóre na krótko, ale niektóre - na stałe.
Jak w czasie I Wojny zaczęto nazywać hamurgery, frankfurterki, kapustę kiszoną i jamniki, by pozbyć się niemieckich korzeni tych nazw?
Hamburger - Salisbury Steak / liberty sandwich; frankfurter - liberty sausage lub hot dog; kapusta kiszona - liberty cabbage (zamiast sauerkraut); jamnik - liberty dog / liberty pup (zamiast dachshund).
DAY 53:
53.1.
Po zakończeniu I Wojny świat oszalał ze szczęścia, gospodarka ruszyła naprzód, a ludzie starali się żyć tak, by zapomnieć o tych strasznych latach. Działo się wtedy bardzo wiele ciekawych rzeczy.
Oto ilustracje nawiązujące do kilku takich, z których dobrze pamiętamy tych kilka(naście) powojennych lat:
A. B. C. D. E.
Kobiety w wielu krajach 18 poprawka do Prohibicja W Egipcie odkryto Powstało Wolne Panstwo
otrzymały prawo do Konstytucji wprowadziła doprowadziła grobowiec Tutanchamona, Irlandzkie
głosowania w wyborach w USA prohibicję do rozkwitu gangów ktorego otwarcie uwolniło
czyli zakaz spoży- (zdj. Al Capone) klątwę faranonów
wania napojów alkoholowych oraz zapoczątkowało nową
(całkowity!) erę w archeoloogii
Waszym zadaniem jest oczywiście podać, o jakie
fakty / wydarzenia / zjawiska chodzi.
53.2.
Powojenne szaleństwo nie trwało długo.
Przyniósł mu kres taki oto dzień:
Co to był za dzień (data) i jakie wydarzenie, które wywróciło świat do góry nogami, miało wtedy miejsce? Był to Czarny Wtorek (29.10.1929) - dzień gigantycznego krachu na giełdzie nowojorskiej, kończący serię "czarnych" dni, który rozpoczął okres Wielkiego Kryzysu.
DAY 54:
54.1.
Wielki Kryzys z lat 30. XX wieku, rozpoczęty - jak już wiemy - Czarnym Wtorkiem na nowojorskiej giełdzie, spustoszył Europę, ale był szczegolnie mocno odczuwany w Stanach Zjednoczonych. Co czwarty Amerykanin nie miał pracy - bezrobocie sięgało nawet 25%!Wielu obywateli za zaistniały stan rzeczy obwiniało prezydenta, za którego kadencji rozpoczął się ten dramatyczny okres - Herberta Hoovera.Dlatego też wiele tragicznych symboli tamtych czasów zostało nazwanych na jego "cześć".
Co nazywali Amerykanie:
A. Miasteczkami Hoovera - slumsy budowane poza miastami z kartonów, blachy itp.
B. Kocami Hoovera - stare gazety, którymi się okrywali bezdomni i bezrobotni
C. Flagami Hoovera - wywrócone puste kieszenie
D. Wozami Hovera - samochody zaprzęgane do koni z powodu braku pieniędzy na benzynę
54.2.
Przez całe lata 30. rządy wielu krajów podejmowały rozpaczliwe wysiłki w celu zażegnania światowego kryzysu. Amerykański prezydent wprowadził specjalny program, którego celem było całkowite przemodelowanie gospodarki i pchnięcie jej nowym torem w przód. Dla wielu Amerykanów stał się prawdziwym bohaterem, szczególnie, gdy sytuacja zaczęła powoli się poprawiać.
Jednak zakończenie globalnej depresji nastąpiło dopiero wtedy, gdy gospodarki wielu krajów musiały szybko zwiększyć produkcję nastawioną na ... No właśnie, na co?
I o którym prezydencie USA była w tym pytaniu mowa i jak nazywał się jego superplan?
Prezydent Roosevelt próbował zminimalizować skutki Wielkiego Kryzysu wprowadzjąc program o nazwie New Deal (Nowy Ład), dopiero jednak przestawienie produkcji na militarną, związaną ze zbrojeniami (w obliczu II Wojny Światowej) przyniosło zakończenie kryzysu.
DAY 55:
55.1.
Dla nas, Polaków, II Wojna Światowa zaczęła się najwcześniej, bo już 1 września 1939. Nasze kraje konkursowe przystępowały do niej stopniowo.
Ułóż naszych siedem konkursowych krajów w kolejności przystępowania do wojny, podając daty (o ile oczywiście dany kraj w ogóle przystąpił do wojny - jeśli nie, zamieść o tym fakcie informację).
3/9/39 - Wielka Brytania, Australia, Nowa Zelandia
5/9/39 - Afryka Południowa (ZPA - poprzednik RPA)
10/9/39 - Kanada
8/12/41 - USA
państwo neutralne (choć sprzyjające Aliantom) - Irlandia
55.2.
W czasie wojny wiele zaplanowanych operacji zbrojnych znanych było pod kryptonimami - czyli takimi nazwami maskującymi.
Przyjrzyj się tym ilustracjom i podążając za skojarzeniami odgadnij, o jakie operacje z różnych frontów i etapów II Wojny chodzi. Do każdej operacji podaj jej kryptonim, datę lub ramy czasowe i główne założenie (czyli o co w danej operacji chodziło). Wszystkie operacje są oczywiście związane z udziałem w nich po jednej ze stron naszych krajów konkursowych.
A B C D
Operacja "Lew Morski" Operacja "AI" - japoński atak Operacja "Neptun"- Operacja "Pochodnia"
planowana na lato 1940 na amerykańską bazę przeprowadzona 6/6/44 7-8/11/1942
inwazja morska na Wielką na Hawajach (Pearl akcja desantowa wojsk amerykańsko -
Brytanię, ostatecznie Harbor) 7/12/1941 sprzymierzonych w brytyjski desant
anulowana. Normandii w Afryce Północnej
Ponieważ operacja AI i atak na Pearl Harbor były chyba najbardziej znanym ruchem japońskich wojsk w II Wojnie, zaskoczyła nas liczba znalezionych przez Was innych operacji (B), które można skojarzyć z tym symbolem, jak choćby odczytując "I" jako małe "L". Oczywiście wszystkie odpowiedzi były uznawane, o ile spełniały wszystkie warunki (odwoływały się do ilustracji, dotyczyły II Wojny i angażowały choć jeden z krajów konkursowych).
DAY 56:
56.1.
Wojna światowa dobiegła końca, co nie znaczy, że wszystkie nasze kraje konkursowe oddały się rozkoszom życia w pokoju i w spokoju.
Do jakich międzynarodowych konfliktów z drugiej połowy dwudziestego wieku odnoszą się poniższe ilustracje i które kraje konkursowe były stronami w tych konfliktach?
A B C D
A. Wojna Koreańska - z udziałem USA, też Wielkiej Brytanii
B. Wojna w Wietnamie - z udziałem USA, też Australii i Nowej Zelandii wspieranych przez Wielką Brytanię i Kanadę
C. Zimna Wojna - główny gracz USA, współudział innych krajów NATO (UK, Kanada)
D. Wojna w Zatoce - z udziałem USA, Wielkiej Brytanii i Kanady
56.2.
Druga połowa dwudziestego wieku to również czas rozpadu Imperium. Jakie wydarzenie z ostatnich lat ubiegłego stulecia wielu uważa za symboliczny koniec Imperium - a do grupy tej należy również Książę Walii, świadek i uczestnik, który o tym wydarzeniu tak pisał w swoim dzienniku:
"At the end of this awful Soviet-style display we had to watch the [...] soldiers goose step on to the stage and haul down the Union Jack [...]."
W taki sposób książę Karol opisał przejęcie Hong Kongu przez Chiny w 1997 roku. Poniżej możecie zobaczyć, jak wyglądał ten moment opisany przez księcia Karola:
bottom of page