top of page
WEEK 6: History - The Times of the
Hanoverians (until 1837)
QUESTIONS OF THE DAY:
DAY 36:
Według starych zasad, w chwili śmierci królowej Anny elektor Hanoweru, Jerzy, był dopiero 52 w kolejce do tronu! Ale na mocy Aktu o następstwie tronu królem nie mógł zostać żaden katolik, a tak się złożyło, że 51 osób przed Jerzym było właśnie tego wyznania. W związku z tym korona powędrowała do niego właśnie i zasiadł na angielskim tronie jako Jerzy (George) I. Rozpoczął się czas panowania nowej dynastii, Dynastii Hanowerskiej. Stuarci jednak jeszcze nie powiedzieli ostatniego słowa...
36.1.
Jakobici starali się wielokrotnie odzyskać tron dla Stuartów. W XVIII wieku doszło do wielu zbrojnych konfliktów, na większą i mniejszą skalę, których celem było przekazanie korony najpierw Starszemu Pretendentowi, Jakubowi, a następnie Młodszemu. W czasie jednego z tych konfliktów rozegrana została ostatnia na ziemi brytyjskiej bitwa (szczęściarze z tych Brytyjczyków).
a) kiedy (dokładnie) i gdzie doszło do tej bitwy?
16 kwietnia 1746 na wrzosowiskach Culloden (w pobliżu wioski o tej samej nazwie)
b) ile trwała? zaledwie ok. 40 minut, a łącznie
z ostatecznym rozproszeniem jakobitów nie więcej
niż godzinę od pierwszych wystrzałów. Historycy
zaliczają ją do "grona najkrótszych najważniejszych"
bitew wszechczasów.
c) kto zwyciężył? wojska królewskie (hanowerskie)
36.2.
Posłuchaj tej znanej szkockiej piosenki, która jest
komentarzem do tego, co nastąpiło w konsekwencji
tamtej bitwy.
O jakim wydarzeniu mówi ta piosenka?
(pamiętaj, żeby w odpowiedzi wymienić nazwę wyspy, wyjaśnić, kim jest wspomniana z imienia dziewczyna, a kim niewspomniany z imienia "lad").
O ucieczce księcia Karola - Młodszego Pretendenta ('lad born to be King' w piosence), znanego jako Bonnie Prince Charlie po bitwie pod Culloden na szkocką wyspę Skye. Pomogła mu w tym Flora MacDonald, która przebrała go za swoją pokojówkę, Betty Burke.
DAY 37:
37.1.
Jak już wiemy, pierwsi Hanowerczycy byli królami Wielkiej Brytanii
trochę z przypadku - nawet nie umieli za bardzo mówić po angielsku
i spędzali mnóstwo czasu poza krajem. Dlatego potrzebowali
pomocy ze strony rosnących w siłę organów władzy państwowej.
Kto w czasach dwóch pierwszych Jerzych wyrósł na prawdziwego
męża stanu, a piastowane przez niego stanowisko - choć jeszcze
wtedy tak nienazwane - uważane jest za pierwsze takie w historii
kraju?
DziÅ› zajmuje je ten pan:
Podaj jego imiÄ™ i nazwisko (tego osiemnastowiecznego polityka
oczywiście) i powiedz, jakie stanowisko zapoczątkował.
Był to sir Robert Walpole - uważany a pierwszego premiera Wielkiej Brytanii.
A obecny premier, widoczny na zdjęciu, to David Cameron.
37.2.
A który z Hanowerczyków był ostatnim brytyjskim monarchą urodzonym poza Wielką Brytanią? I gdzie się urodził?
Jerzy II (George II) - urodził się oczywiście w Hanowerze.
Gdyby jego syn, Fryderyk, dożył wstąpienia na tron, to on byłby ostatnim monarchą urodzonym pozak Wielką Brytanią, ale zmarł wcześniej niż ojciec i kolejnym królem został wnuk Jerzego II, Jerzy III, urodzony już w Londynie.
DAY 38: THE OTHER SIDE OF THE POND...
38.1.
XVIII wiek nie był łatwy dla Hanowerczyków. U siebie mieli kłopoty z jakobitami i stuartowskimi pretensjami do tronu - o czym rozmawialiśmy ostatnio.
Ale i za oceanem nie mieli łatwo. Kolonie, które miały przede wszystkim przynosić Koronie korzyści, zaczęły powoli żyć własnym życiem i w drugiej połowie stulecia stało się jasne, że koloniści zrobią wszystko, by uniezależnić się od Brytanii.
Powszechne było przekonanie, że jedynie zjednoczenie kolonii przeciwko Koronie da szansę na ich trwałe oderwanie się. Do propagowania tej idei używano symbolicznego drzeworytu, zaprojektowanego wcześniej (przez jednego z najwybitniejszych tamtejszych polityków, myślicieli i aktywistów) na potrzeby siedmioletniej wojny
z Francją o posiadłości w Ameryce Północnej.
Drzeworyt ten ukazuje pewne zwierzę, pocięte na osiem kawałków oznaczonch symbolami regionów oraz hasło wzywające do zjednoczenia.
a. Co to za zwierzę? wąż
b. Jakie hasło widnieje na tej grafice? "Join, or Die"
c. Kto jest jej autorem? Benjamin Franklin
38.2.
Zidentyfikuj przedstawione na mapce
kolonie tworzÄ…ce wielkÄ… TrzynastkÄ™ -
czyli zalążek państwa, które dziś znamy
jako Stany Zjednoczone.
Podaj ich nazwy i określ, który kolor
oznacza kolonie zaliczane do tzw.
Nowej Anglii.
Nowa Anglia (zielona):
1. Massachusetts
2. New Hampshire,
3. Rhode Island
4. Connecticut,
Pozostałe:
5. Nowy Jork,
6. Pensylwania,
7. New Jersey,
8. Delaware,
9. Maryland,
10. Wirginia,
11. Karolina Północna,
12. Karolina Południowa,
13. Georgia.
DAY 39:
39.1.
Dziś trochę lżejszy kaliber - zagada historyczno-językowo-literacka, odnosząca się do jednego z Hanowerczyków i do popularnego angielskiego idiomu.
Złośliwi mogliby powiedzieć, że
GEORGE III MAD MARCH HARE
KING WAS AS ............................ AS A .
Jak brzmiałoby to zdanie, gdybyśmy to my mieli się dopuścić takiej nieuprzejmości?
(prawidłowo uzupełnione zdanie musi składać się z 9 wyrazów i liczebnika rzymskiego oznaczającego numer przy imieniu króla).
Idiom: as mad as a march hare oznacza, ze ktoÅ› jest kompletnie szalony.
39.2.
Opierając się na tym, czego uda się Wam dowiedzieć o królu z poprzedniego pytania, napiszcie o trzech Waszym zdaniem najbardziej reprezentatywnych faktach z jego życia, które pokazują, że to niegrzeczne zdanie było w istocie uzasadnione...
Niestety, król Jerzy III cierpiał w istocie na chorobę psychiczną, na skutek której potrafił zachowywać się nad wyraz dziwnie. Na przykład:
- mówił zdaniami, które mogły mieć nawet po 400 wyrazów,
- nie potrafił przestać mówić, czasem przemawiał, aż piana pojawiała mu się na ustach,
- podobno rozmawiał z aniołami,
- zdarzyło mu się pomylić drzewo z królem Prus,
- używał wulgarnego i obscenicznego słownictwa i napastował pokojówki,
- nazwał swoją poduszkę 'księciem Oktawiuszem',
- uważał, że Londyn został zalany falami powodzi,
- rozmawiał ze zmarłymi,
- sadził steki na grządkach,
- biegał nago po ogrodach,
- chciał nosić żałobę po Jerzym III, itd itp...
DAY 40:
40.1.
A więc mamy w Wielkiej Brytanii Szalonego Króla Jerzego, czyli Jerzego III, o którym mówi się, że był ostatnim królem Ameryki, albo królem, który stracił Amerykę, gdyż to właśnie za jego czasów miała miejsce amerykańska wojna o niepodległość.
Połącz ilustracje w logiczną całość, odwołującą się do jednego z wydarzeń poprzedzających wybuch tej wojny.
Jak nazywamy to wydarzenie, kiedy miało miejsce i co się wtedy stało?
(Upewnij się, że w Twojej odpowiedzi został zawarty odnośnik do każdej ilustracji).
koloniści przebrani herbata
za Indian statki
port w Bostonie
Boston Tea Party
Wydarzeniem było tzw. Bostonskie picie herbaty, czyli Boston Tea Party - zatopienie ładunku chińskiej herbaty przywiezionej statkami Anglii przez kolonistów przebranych za Indian.
40.2.
Amerykańscy patrioci kilka lat walczyli o niepodległość, a nie było łatwo, bo Brytyjczycy nie chcieli wypuścić z rąk tak łakomego kąska.
Wreszcie jednak przyszedł czas, kiedy
musieli ostatecznie skapitulować, a ich
klęska brzmiała tak, jak ten stary
angielski marsz.
Posłuchajcie go i napiszcie, w której
rozstrzygającej bitwie Amerykańskiej
Rewolucji marsz ten przygrywał
kapitulujÄ…cym Brytyjczykom
(uwaga! nie była to w żadnym razie
ostatnia potyczka tego konfliktu, lecz
moment, w którym do Brytyjczyków
dotarło, że Ameryki nie da się już ocalić dla Korony...).
Była to kapitulacja Brytyjczyków pod Yorktown w 1781 roku. Po tej klęsce ostateczne wycofanie się Wielkie Brytanii było już jedynie kwestią czasu, choć walki, głównie na morzu, trwały jeszcze przez prawie dwa lata.
Marszem, który grała w czasie kapitulacji orkiestra wojskowa, miał być rzekomo "The World Turned Upside Down" - możecie go właśnie powyżej usłyszeć.
DAY 41:
41.1.
Tracąc jedne kolonie, Brytania jednocześnie zyskiwała kolejne.
Pod jaką nazwą przeszła do historii grupa jedenstastu statków, które popłynęły założyć pierwszą brytyjską kolonię na kontynencie australijskim i kim była większość pasażerów?
Była to Pierwsza Flota - the First Fleet, wioząca między innymi grupę kilkuset skazańców.
41.2.
A jak się nazywał pierwszy Polak, który osiedlił się w Australii i dlaczego został wysłany z Londynu na Antypody?
Był to Józef (albo Jan) Potaski (lub podobna wersja nazwiska), którego do Australii wysłano jako skazańca, za kradzież chusty.
DAY 42:
42.1.
Jerzy III, o którym niedawno mówiliśmy, panował baaardzo
długo. Tak długo, że za jego czasów mieli czas narodzić się,
wzrosnąć w potęgę i odejść liczni przywódcy, królowie,
dowódcy - a on nadal trwał.
W pierwszej dekadzie panowania Szalonego Króla Jerzego,
na tej oto wyspie (uwaga - nienależącej do krajów
konkursowych) przyszedł na świat ktoś, kto dosłownie
wywrócił Europę do góry nogami, a potem rzucił ją na
kolana. Nie wiadomo, jak mogłoby się to wszystko skończyć, gdyby nie Wielka Brytania, która najwytrwalej stawiała mu opór.
Co to za wyspa i kim był ten wróg numer 1?
Była to Korsyka, miejsce, gdzie w 1769 urodził się Napoleon.
42.2.
Brytyjczycy ocalili Europę walcząc z bohaterem poprzedniego pytania na wielu różnych frontach i w końcu doprowadzając do jego upadku.
Jak nazywali się brytyjscy dowódcy, którym zawdzięczamy rozgromienie jego armii
a) na morzu - był to Horacy Nelson, zwycięzca spod Trafalgaru
b) i dziesięć lat później na lądzie? - był to Arthur Wellesley, pierwszy książę Wellington, pogromca Napoleona pod Waterloo.
bottom of page