top of page

Q    29A:

DziÅ›, w wielkanocny poniedziaÅ‚ek, zaczynamy przygodÄ™ z IrlandiÄ…. GdybyÅ›cie dzisiaj przespacerowali siÄ™ ulicami Dublina, zobaczylibyÅ›cie radosnych, uÅ›miechniÄ™tych ludzi. ByÅ‚ jednak w historii Wyspy taki PoniedziaÅ‚ek Wielkanocny, w którym miasto spÅ‚ynęło krwiÄ….

Kiedy? I co siÄ™ wtedy wydarzyÅ‚o? W PoniedziaÅ‚ek Wielkanocny 24 kwietnia 1916 wybuchÅ‚o w Dublinie krótkie i krwawo stÅ‚umione Powstanie Wielkanocne.

​

Q     29B:

Wydarzenie z poprzedniego pytania miało pewien bardzo silny polski akcent.
Kto byÅ‚ tym akcentem i jakie byÅ‚y jego zwiÄ…zki z naszym krajem? Hrabina Konstancja Markievicz, jedna z przywódczyÅ„ Powstania, byÅ‚a żonÄ… polskiego arystokraty.

Q    30A:

W jaki sposób i kiedy ten Å›licznie wyglÄ…dajÄ…cy mikroorganizm

zapisaÅ‚ czarnÄ… kartÄ™ w historii Irlandii?  Jest to 
Phytophthora infestans, powodujÄ…cy zarazÄ™ ziemniaczanÄ…, 
która doprowadziÅ‚a do zniszczenia upraw ziemniaków i w efekcie
do tzw. Wielkiego GÅ‚odu w Irlandii w latach 1845-1849.

​

                                                                                                                                             Q     30B:

                                                     WyjaÅ›nij symbolikÄ™ i dobór
                                                      kolorów na fladze Irlandii. 
                                                     ZieleÅ„ to ludność katolicka,
                                   (zieleÅ„ jest kolorem Å›w. Patryka);
                                   pomaraÅ„cz to ludność 
                 protestancka (pomaraÅ„cz to kolor protestanckiej Dynastii OraÅ„skiej, po angielsku Orange), a biel to kolor pokoju - czyli pokojowe wspóÅ‚istnienie katolików i protestantów. 

​

Q     30C:

Te konsekwencje to m.in.: - Å›mierć okoÅ‚o miliona obywateli Irlandii, dalsze wyludnianie siÄ™ kraju na skutek wielkiej fali emigracji (gÅ‚ównie do USA), wzrost nastrojów niepodlegÅ‚oÅ›ciowych i rozwój ruchów rewolucyjnych w Irlandii, rozpoczÄ™cie reformy rolnej - zmiany w sposobach upraw itp. 

Q    31A:

Pierwszym kamieniem milowym w historii Irlandii byÅ‚a jej chrystianizacja. 
Kto byÅ‚ pierwszym pasterzem, czyli biskupem, malutkiej na razie chrzeÅ›cijaÅ„skiej trzódki?

Niejaki Palladius, poprzednik na tym stanowisku św. Patryka.

​

​

Q     31B:

Najsłynniejszą postacią symbolizującą

początki irlandzkiego chrześcijaństwa

jest oczywiście św. Patryk, a jego postać

obrosła licznymi legendami.

W jaki sposób (jednym zdaniem!)

symbole przedstawione na obrazkach

są związane z rzekomą działalnością

Patryka?

Q    32A:

Który angielski król oficjalnie wÅ‚Ä…czyÅ‚ IrlandiÄ™ do swojego dominium jako bÄ™dÄ…ce pod jego (i jego nastÄ™pców) berÅ‚em paÅ„stewko i jakÄ… nazwÄ™ nosiÅ‚a w poprzedzajÄ…cym to wydarzenie okresie (bÄ™dÄ…c pierwszÄ… de facto angielskÄ… koloniÄ…)?

Henryk VIII, tworzÄ…c Królestwo Irlandii, poÅ‚Ä…czone z AngliÄ… uniÄ… personalnÄ… i z nim jako jego wÅ‚adcÄ…. WczeÅ›niej byÅ‚o to tzw. "Lordship of Ireland" - Lordostwo Irlandii.

​

​

Q     32B:

Czym sÄ… takie dziwne kreseczki?

To starożytny irlandzki alfabet, Ogham.

Q    33A:​

CzÄ™sto możemy spotkać Irlandczyków o podobnie zaczynajÄ…cych siÄ™ nazwiskach, co widać na przykÅ‚ad w nazwiskach takich jak O'Donnell czy McGinty. Co oznaczajÄ… te przedrostki?

O' oznacza potomka (np wnuka), a Mc (lub Mac) - syna.

​

Q     33B:

Tradycyjne irlandzkie nazwiska sÄ… bardzo skomplikowane i brzmiÄ… i wyglÄ…dajÄ… dla reszty Å›wiata nieco egzotycznie, ale wiÄ™kszość Irlandczyków od dawna używa wersji zanglicyzowanych. Gdyby jednak tak nie byÅ‚o, Å›wiat znaÅ‚by bardzo dobrze nazwisko Seána Mac Gearailta Ó Cinnéide'a - zamiast ... No wÅ‚aÅ›nie, zamiast czyjego? Zamiast Johna Fitzgeralda Kennedy'ego, prezydenta Stanów Zjednoczonych. Tak brzmiaÅ‚oby jego imiÄ™ i nazwisko, gdyby pozostaÅ‚ wierny swojemu irlandzkiemu dziedzictwu. 

Q    34A:​

Irlandczycy kochajÄ… sport i nawet oddajÄ… siÄ™ zapamiÄ™tale kilku takim, które u nas nie sÄ… zbyt dobrze znane.

Jakie irlandzkie sporty widzisz na zdjęciach?

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Q     34B:

Wyobraź sobie, że mieszkasz w Antrim i  jesteÅ› prawdziwym sportowym omnibusem. Genialnie grasz w piÅ‚kÄ™ nożnÄ…, rewelacyjnie w rugby i do tego Å›wietnie pÅ‚ywasz! JesteÅ› tak dobry, że wybierajÄ… ciÄ™ do kadry narodowej w każdym z tych trzech sportów. Jaki kraj bÄ™dziesz reprezentowaÅ‚?

W piÅ‚ce nożnej - IrlandiÄ™ PóÅ‚nocnÄ…; w rugby - IrlandiÄ™ (All Ireland); w pÅ‚ywaniu - WielkÄ… BrytaniÄ™ - w sensie Zjednoczonego Królestwa (lub mógÅ‚byÅ› ewentualnie wybrać startowanie w barwach Irlandii, chyba że byÅ‚yby to zawody Commonwealthu, bo wtedy startowaÅ‚byÅ› w drużynie Irlandii PóÅ‚nocnej). 

 

Q    35A:​

Dopasuj tych zasÅ‚użonych dla rozwoju nauki Irlandczyków do symboli ich osiÄ…gnięć. Podaj nazwiska i okreÅ›l, do czego odnoszÄ… siÄ™ ilustracje. 

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Ac. Francis Beaufort – wprowadziÅ‚ metodÄ™ szacowania siÅ‚ wiatru (skala Beauforta)

Ba. William Thomson (Baron Kelvin) – opracowaÅ‚ teoriÄ™ ciepÅ‚a, skala temperatur Kelvina

Cd. John Tyndall – opisaÅ‚ dlaczego niebo jest niebieskie (efekt Tyndalla)

Db. Francis Rynd – wynalazÅ‚ wydrążonÄ… igÅ‚Ä™ stosowanÄ… w strzykawkach podskórnych

 

Q     35B:

Odgadnij nazwiska tych znanych Irlandczyków i znajdź coÅ›, co ich wszystkich Å‚Ä…czy.

B 1) Bram Stoker 2) John Rhys Meyers 3) Bosco Hogan

Tych trzech Irlandczyków Å‚Ä…czy hrabia Drakula.

Pierwszy jest autorem gotyckiej powieÅ›ci o Drakuli, a dwaj pozostali wcielili siÄ™ w postać Drakuli (Rhys Meyers) oraz Jonathana Harkera (Hogan) jako aktorzy. 

​

Dodatkowo Ola doszukała się jeszcze jednego powiązania:

Tudorowie: Bram Stoker napisaÅ‚ książkÄ™ ‘Famous Impostors’, w której jeden z rozdziaÅ‚ów poÅ›wiÄ™ca legendzie ‘chÅ‚opca z Bisley’, który miaÅ‚ rzekomo zastÄ…pić ElżbietÄ™ I Tudor po jej Å›mierci w 1543 roku. Jonathan Rhys Meyers-jest odtwórcÄ… roli Henryka VIII w serialu ‘Tudorowie’ Bosco Hogan -jest odtwórcÄ… roli biskupa Fishera w tym samym serialu.  

 

bottom of page