Q 29A:
DziÅ›, w wielkanocny poniedziaÅ‚ek, zaczynamy przygodÄ™ z IrlandiÄ…. GdybyÅ›cie dzisiaj przespacerowali siÄ™ ulicami Dublina, zobaczylibyÅ›cie radosnych, uÅ›miechniÄ™tych ludzi. ByÅ‚ jednak w historii Wyspy taki PoniedziaÅ‚ek Wielkanocny, w którym miasto spÅ‚ynęło krwiÄ….
Kiedy? I co siÄ™ wtedy wydarzyÅ‚o? W PoniedziaÅ‚ek Wielkanocny 24 kwietnia 1916 wybuchÅ‚o w Dublinie krótkie i krwawo stÅ‚umione Powstanie Wielkanocne.
​
Q 29B:
Wydarzenie z poprzedniego pytania miało pewien bardzo silny polski akcent.
Kto byÅ‚ tym akcentem i jakie byÅ‚y jego zwiÄ…zki z naszym krajem? Hrabina Konstancja Markievicz, jedna z przywódczyÅ„ Powstania, byÅ‚a żonÄ… polskiego arystokraty.
Q 30A:
W jaki sposób i kiedy ten Å›licznie wyglÄ…dajÄ…cy mikroorganizm
zapisał czarną kartę w historii Irlandii? Jest to
Phytophthora infestans, powodujÄ…cy zarazÄ™ ziemniaczanÄ…,
która doprowadziÅ‚a do zniszczenia upraw ziemniaków i w efekcie
do tzw. Wielkiego GÅ‚odu w Irlandii w latach 1845-1849.
​
Q 30B:
WyjaÅ›nij symbolikÄ™ i dobór
kolorów na fladze Irlandii.
Zieleń to ludność katolicka,
(zieleń jest kolorem św. Patryka);
pomarańcz to ludność
protestancka (pomaraÅ„cz to kolor protestanckiej Dynastii OraÅ„skiej, po angielsku Orange), a biel to kolor pokoju - czyli pokojowe wspóÅ‚istnienie katolików i protestantów.
​
Q 30C:
Te konsekwencje to m.in.: - Å›mierć okoÅ‚o miliona obywateli Irlandii, dalsze wyludnianie siÄ™ kraju na skutek wielkiej fali emigracji (gÅ‚ównie do USA), wzrost nastrojów niepodlegÅ‚oÅ›ciowych i rozwój ruchów rewolucyjnych w Irlandii, rozpoczÄ™cie reformy rolnej - zmiany w sposobach upraw itp.
Q 31A:
Pierwszym kamieniem milowym w historii Irlandii była jej chrystianizacja.
Kto byÅ‚ pierwszym pasterzem, czyli biskupem, malutkiej na razie chrzeÅ›cijaÅ„skiej trzódki?
Niejaki Palladius, poprzednik na tym stanowisku św. Patryka.
​
​
Q 31B:
Najsłynniejszą postacią symbolizującą
początki irlandzkiego chrześcijaństwa
jest oczywiście św. Patryk, a jego postać
obrosła licznymi legendami.
W jaki sposób (jednym zdaniem!)
symbole przedstawione na obrazkach
są związane z rzekomą działalnością
Patryka?
Q 32A:
Który angielski król oficjalnie wÅ‚Ä…czyÅ‚ IrlandiÄ™ do swojego dominium jako bÄ™dÄ…ce pod jego (i jego nastÄ™pców) berÅ‚em paÅ„stewko i jakÄ… nazwÄ™ nosiÅ‚a w poprzedzajÄ…cym to wydarzenie okresie (bÄ™dÄ…c pierwszÄ… de facto angielskÄ… koloniÄ…)?
Henryk VIII, tworzÄ…c Królestwo Irlandii, poÅ‚Ä…czone z AngliÄ… uniÄ… personalnÄ… i z nim jako jego wÅ‚adcÄ…. WczeÅ›niej byÅ‚o to tzw. "Lordship of Ireland" - Lordostwo Irlandii.
​
​
Q 32B:
Czym sÄ… takie dziwne kreseczki?
To starożytny irlandzki alfabet, Ogham.
Q 33A:​
CzÄ™sto możemy spotkać Irlandczyków o podobnie zaczynajÄ…cych siÄ™ nazwiskach, co widać na przykÅ‚ad w nazwiskach takich jak O'Donnell czy McGinty. Co oznaczajÄ… te przedrostki?
O' oznacza potomka (np wnuka), a Mc (lub Mac) - syna.
​
Q 33B:
Tradycyjne irlandzkie nazwiska sÄ… bardzo skomplikowane i brzmiÄ… i wyglÄ…dajÄ… dla reszty Å›wiata nieco egzotycznie, ale wiÄ™kszość Irlandczyków od dawna używa wersji zanglicyzowanych. Gdyby jednak tak nie byÅ‚o, Å›wiat znaÅ‚by bardzo dobrze nazwisko Seána Mac Gearailta Ó Cinnéide'a - zamiast ... No wÅ‚aÅ›nie, zamiast czyjego? Zamiast Johna Fitzgeralda Kennedy'ego, prezydenta Stanów Zjednoczonych. Tak brzmiaÅ‚oby jego imiÄ™ i nazwisko, gdyby pozostaÅ‚ wierny swojemu irlandzkiemu dziedzictwu.
Q 34A:​
Irlandczycy kochajÄ… sport i nawet oddajÄ… siÄ™ zapamiÄ™tale kilku takim, które u nas nie sÄ… zbyt dobrze znane.
Jakie irlandzkie sporty widzisz na zdjęciach?
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
Q 34B:
Wyobraź sobie, że mieszkasz w Antrim i jesteÅ› prawdziwym sportowym omnibusem. Genialnie grasz w piÅ‚kÄ™ nożnÄ…, rewelacyjnie w rugby i do tego Å›wietnie pÅ‚ywasz! JesteÅ› tak dobry, że wybierajÄ… ciÄ™ do kadry narodowej w każdym z tych trzech sportów. Jaki kraj bÄ™dziesz reprezentowaÅ‚?
W piÅ‚ce nożnej - IrlandiÄ™ PóÅ‚nocnÄ…; w rugby - IrlandiÄ™ (All Ireland); w pÅ‚ywaniu - WielkÄ… BrytaniÄ™ - w sensie Zjednoczonego Królestwa (lub mógÅ‚byÅ› ewentualnie wybrać startowanie w barwach Irlandii, chyba że byÅ‚yby to zawody Commonwealthu, bo wtedy startowaÅ‚byÅ› w drużynie Irlandii PóÅ‚nocnej).
Q 35A:​
Dopasuj tych zasÅ‚użonych dla rozwoju nauki Irlandczyków do symboli ich osiÄ…gnięć. Podaj nazwiska i okreÅ›l, do czego odnoszÄ… siÄ™ ilustracje.
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
Ac. Francis Beaufort – wprowadziÅ‚ metodÄ™ szacowania siÅ‚ wiatru (skala Beauforta)
Ba. William Thomson (Baron Kelvin) – opracowaÅ‚ teoriÄ™ ciepÅ‚a, skala temperatur Kelvina
Cd. John Tyndall – opisaÅ‚ dlaczego niebo jest niebieskie (efekt Tyndalla)
Db. Francis Rynd – wynalazÅ‚ wydrążonÄ… igÅ‚Ä™ stosowanÄ… w strzykawkach podskórnych
Q 35B:
Odgadnij nazwiska tych znanych Irlandczyków i znajdź coÅ›, co ich wszystkich Å‚Ä…czy.
B 1) Bram Stoker 2) John Rhys Meyers 3) Bosco Hogan
Tych trzech Irlandczyków Å‚Ä…czy hrabia Drakula.
Pierwszy jest autorem gotyckiej powieści o Drakuli, a dwaj pozostali wcielili się w postać Drakuli (Rhys Meyers) oraz Jonathana Harkera (Hogan) jako aktorzy.
​
Dodatkowo Ola doszukała się jeszcze jednego powiązania:
Tudorowie: Bram Stoker napisaÅ‚ książkÄ™ ‘Famous Impostors’, w której jeden z rozdziaÅ‚ów poÅ›wiÄ™ca legendzie ‘chÅ‚opca z Bisley’, który miaÅ‚ rzekomo zastÄ…pić ElżbietÄ™ I Tudor po jej Å›mierci w 1543 roku. Jonathan Rhys Meyers-jest odtwórcÄ… roli Henryka VIII w serialu ‘Tudorowie’ Bosco Hogan -jest odtwórcÄ… roli biskupa Fishera w tym samym serialu.