Week 1: The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
Q 1A:
Już wiemy, że pytanie A będzie zawsze dotyczyło historii kraju lub krainy, które będą motywem przewodnim danego tygodnia.
Naszą konkursową podróż rozpoczynamy od kraju, którego nazwa znalazła się
w nazwie konkursu, czyli Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.
Który w takim razie rok wyznaczy moment początkowy naszych historycznych rozważań w tym tygodniu?
Chodzi o rok:
- 1922, kiedy to po odłączeniu się znacznej części Irlandii powstał nowy twór państwowy złożony z Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej
LUB:
- 1927, kiedy to nazwa The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland zaczęła oficjalnie obowiązywać.
Natomiast za podanie roku 1801 przyznajemy tylko pół punktu - powstało wtedy Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii.
Q 1B:
Najważniejszą rodziną w
Zjednoczonym Królestwie jest
oczywiście Rodzina Królewska.
W tym roku czeka ją wiele
niezapomnianych wrażeń. Na jakie
wiosenne imprezy powinni już
szykować się jej członkowie?
Odpowiedzi ułóż w kolejności,
w jakiej (przynajmniej
w zamierzeniach) te wydarzenia
nastąpią. W odpowiedzi uwzględnij
cztery następujące wskazówki:
Q 2A:
W czasie kiedy powstało Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, na tronie zasiadał król Jerzy. Choć panował zaledwie 26 lat, miał szansę oglądać wojnę światową, narodziny komunizmu i faszyzmu i rewolucję w Rosji - czyli wydarzenia, które wstrząsnęły całym dwudziestym wiekiem. Jerzy w momencie obejmowania tronu reprezentował inną dynastię niż w momencie śmierci.
Co to za dynastie i dlaczego tak się stało?
Jerzy V obejmował tron z ramienia dynastii Sachsen-Coburg-Gotha. Ponieważ jednak w czasach I Wojny Światowej społeczność brytyjska potrzebowała mocnego, podtrzymującego na duchu symbolu, król postanowił odrzucić niemiecko brzmiącą nazwę i zastąpić ją nazwą kojarzącą się jednoznacznie pozytywnie - wybór padł na nazwę Windsor. I tak Jerzy V w 1936 roku umierał już jako Jerzy V Windsor.
Q 2B:
Meghan Markle, o której mowa była we wczorajszym pytaniu, nie jest pierwszą Amerykanką w brytyjskiej Rodzinie Królewskiej - została jednak o wiele lepiej przyjęta niż jej poprzedniczka.
Kim była ta poprzednia Amerykanka, co jeszcze łączy obie panie (chodzi o coś, co w czasach tej pierwszej było nie do zaakceptowania u księżnej, ale dziś już nie dyskwalifikuje) i jaki skutek dla przyszłości monarchii miało jej pojawienie się na brytyjskim dworze?
Poprzednią Amerykanką była Wallis Simpson, ukochana króla Edwarda VIII (najstarszego syna Jerzego V z poprzedniego pytania).
Obie panie są rozwódkami - dziś nie ma to już większego znaczenia, ale dla Edwarda VIII decyzja o poślubieniu Wallis równała się rezygnacji z tronu, bo żoną króla nie mogłaby być osoba, której "poprzedni mężowie jeszcze żyją". Tak więc Edward VIII abdykował, robiąc miejsce swemu młodszemu bratu, po którego śmierci na tronie zasiadła jego najstarsza córka, znana nam jako Elżbieta II.
Q 3A:
Jak pamiętacie z wczorajszego pytania, król Jerzy V, by okazać solidarność ze swoim narodem uwikłanym w krwawą wojnę z Niemcami (I Wojnę Światową), w widowiskowy sposób odżegnał się od swoich niemieckich korzeni poprzez odrzucenie nazwy własnej dynastii.
Jego synowi również dane było panować w czasach, gdy Wielka Brytania była w stanie wojny z Niemcami. Nie miał już co prawda nazwiska do odrzucenia, ale za to wykonał inny, równie piękny gest solidarności ze swoim narodem, co zapewniło mu dozgonną miłość poddanych - a szczególnie mieszkańców Londynu.
Co takiego - wbrew zdaniu swoich doradców - zrobił w czasie II Wojny Światowej ten król i jak zachowała się w związku z tym jego rodzina?
Król Jerzy VI, bo to on panował w czasie II Wojny Światowej, odmówił opuszczenia Londynu pomimo, że był on obiektem intensywnych nalotów niemieckich bombowców. Król pozostał w mieście, by dodawać odwagi swoim poddanym, a jego żona i dzieci odmówiły opuszczenia króla. Królowa powiedziała wtedy: "The children won't go without me. I won't leave without the King. And the King will never leave." W efekcie cała rodzina pozostała w Londynie i często pokazywała się w publicznych miejscach, interesowała się życiem zwykłych ludzi, odwiedzała zniszczone miejsca, szpitale i zakłady pracy. Ponadto król wprowadził w swoim domu takie same obostrzenia, jakim musieli poddawać się zwykli obywatele - oszczędzano prąd i wodę, racjonowano żywność.
To właśnie wtedy Brytyjczycy pokochali swojego króla.
Q 3B:
Chociaż zazwyczaj (przynajmniej w przeszłości) bywało tak, że królowie byli po prostu królami i nic innego robić nie umieli, Elżbieta II, gdyby straciła kiedyś dawniej tron i została zwykłą obywatelką, wcale nie musiałaby ustawić się w kolejce po zasiłek.
Ma ona mianowicie w ręku wyuczony - całkiem konkretny fach.
Jakim to fachem może się pochwalić królowa i w jakich okolicznościach go zdobyła?
Księżniczka Elżbieta wymogła na swoich rodzicach pozwolenie dołączenia do Terytorialnej Pomocniczej Służby Kobiet, gdzie po przeszkoleniu została mechanikiem i kierowcą pojazdów wojskowych.
Q 4A:
W czasie II Wojny Światowej Wielka Brytania - co już wiemy z wczorajszego pytania - jako kraj głównie cierpiała z powodu nalotów niemieckich. Nie tylko Londyn był ich celem, lecz również inne miasta będące ważnymi ośrodkami przemysłu. Symbolem tych czasów są będące swoistym pomnikiem ruiny zbombardowanej średniowiecznej katedry, które pozostawiono bez odbudowywania, ku wiecznej przestrodze. Symboliczne są też krzyże z tejże katedry, przekazujące przesłanie przebaczenia i pokoju. Jeden z nich trafił nawet do kościoła w Berlinie, zniszczonego podczas nalotów alianckich.
- W jakim mieście znajduje się ten pomnik-katedra? W Coventry.
- Z czego (i z ilu takich elementów) zrobione są symboliczne krzyże? Z trzech gwoździ
pochodzących z oryginalnej katedry
- Jaki napis widnieje za ołtarzem? "Father Forgive" - "Ojcze wybacz"
Q 4B:
Wiemy od wczoraj, czym pod koniec wojny zajmowała się dzisiejsza królowa Elżbieta. Jej mąż, który jest od niej starszy o pięć lat, był w czasie wojny w armii, a konkretnie w Królewskiej Marynarce Wojennej. W czasie lądowania Aliantów na Sycylii, obmyślił na szybko sprytny plan, który uratował jego będący pod niemieckim ostrzałem okręt przed zbombardowaniem i zatopieniem.
Co takiego zrobił książę Filip? Zbił prowizoryczną tratwę, nałożył na nią różne odpadki i podpalił je, aktywował dwa pływaki dymne przywiązane do jej boków, a następnie wypuścił na nocne morze. Samolot niemiecki wziął na cel tę tratwę, biorąc ją za unoszące się na wodzie szczątki rozbitego statku, a w tym czasie okręt pod osłoną ciemności uciekł w bezpieczne miejsce.
Q 5A:
Bitwy zazwyczaj otrzymują nazwy już po zakończeniu. Ta bitwa - wielka i decydująca, jedna z najważniejszych bitew, w jakie zaangażowało się Zjednoczone Królestwo - otrzymała swoją nazwę zanim się w ogóle zaczęła. Została przewidziana i nazwana przez ówczesnego premiera, Winstona Churchilla, w czasie przemówienia w czerwcu 1940 roku.
Pod jaką nazwą przeszła ta bitwa do historii - Battle of Britain (Bitwa o Anglię), na czym polegała jej unikatowość (była pierwszą bitwą toczoną w powietrzu), kto okazał się jej rekordzistą (imię, nazwisko, narodowość ) i w jakiej jednostce walczył?
Biorąc pod uwagę różne rekordy, zaliczaliśmy następujących kandydatów:
- najwięcej zwycięstw - Erick Lock, Anglik, (21 samolotów) - Dywizjon 41 RAF
- najwięcej zwycięstw - pilot nie-brytyjczyk - Josef František, Czech (17 samolotów) -
Dywizjon 303 RAF
- najwięcej zestrzeleń jednego dnia - Antoni Głowacki, Polak (5 samolotów) - Dywizjon 501 (rekord dzielony z trzema innymi lotnikami).
Q 5B:
Królowa Elżbieta znana jest ze swoich charakterystycznych
garsonek w mocnych, efektownych kolorach. Zazwyczaj nie
widujemy jej w szarościach, o czerni nie wspominając.
Dlatego takie zdjęcia mogą nasunąć myśl, że coś strasznego
wydarzyło się w Rodzinie Królewskiej.
Co skłoniło Królową, Księżną Cambridge i wiele innych kobiet z tej rodziny, ale nie tylko, do przywdziania takiego stroju? W żałobne stroje przystrojone czerwonymi makami ubierają się z okazji Remembrance Sunday, przypadającego w listopadzie dnia poświęconego upamiętnianiu poległych w wojnach światowych i późniejszych konfliktach.
Q 5C (nasze pierwsze
ukryte pytanie
dodatkowe):
Anne - córka Charles - syn
William - wnuk Harry - wnuk
Philip - mąż
(za kapelusikiem Królowej widać
też głowę Edwarda, ale go nie
liczymy, bo na zdjęciu nie widać
ani kawałka munduru, chociaż ma
go na sobie)
Q 6A:
Przystąpienie Wielkiej Brytanii do wojny we wrześniu 1939 roku rozpoczęło piętnastoletni okres ... no właśnie, czego? Racjonowania różnych trudniejszych do zdobycia towarów, głównie żywności, ale też benzyny, ubrań, środków czystości itp.
Podpowiedzią niech będą: jedno jajko i suknia ślubna księżniczki Elżbiety.
Napisz, na czym ogólnie polegało to zjawisko i o co chodzi z podpowiedziami.
Zgodnie z zasadami panującymi w okresie racjonowania, na dorosłego Brytyjczyka przeznaczone było jedno jajko tygodniowo. Królowa natomiast musiała przez wiele miesięcy zbierać kupony odzieżowe, by móc kupić materiał na suknię ślubną.
Q 30C:
Wymień przynajmniej trzy konsekwencje zjawiska z pytania 30A, które pokazują, jakie zmiany nastąpiły w jego wyniku w społeczeństwie Irlandii.
Q 6B:
Wczoraj zapoznaliście się z wypowiedzią Winstona Churchilla, w której zapowiedział koniec Bitwy o Francję i początek Bitwy o Anglię.
W jakim fantastycznym filmie, nakręconym kilkanaście lat temu na podstawie powieści napisanej przez sławnego oksfordzkiego profesora, jeden z bohaterów - nawiązując pięknie do tych słów Churchilla, które Brytyjczycy mają wyryte głęboko w pamięci - ogłasza koniec jednej i zapowiedź drugiej bitwy? O jakie bitwy chodzi w tym filmowym cytacie?
Tak Gandalf w filmie "Władca Pierścieni: Dwie Wieże" ogłosił koniec Bitwy o Helmowy Jar i zapowiedź rozpoczęcia Bitwy o Śródziemie. Zobaczcie i porównajcie sami:
Q 7A:
Ma niebieską flagę, a na niej złota kula ziemska otoczona trzydziestoma czterema złotymi promieniami w kształcie grotów włóczni. Czym jest i w jaki sposób wiąże się z procesem (podaj nazwę tego procesu), który wyznaczył tory prawie całemu dwudziestowiecznemu panowaniu Elżbiety II?
Chodzi o Commonwealth of Nations - (Brytyjską) Wspólnotę Narodów, która powstała na fali dekolonizacji, czyli stopniowego pozbywania się kolonii przez Wielką Brytanię (proces ten zakończył się w 1997 roku przyłączeniem Hongkongu do Chin). Wielka Brytania, uznając niepodległość państw, będących niegdyś jej koloniami, wspiera je na drodze do pełnej demokracji.
Q 7B:
Kiedy przypada najbliższe święto tego, czego flagą jest flaga z pytania 7A i pod jakim hasłem będzie to święto w tym roku obchodzone? Najbliższe święto przypada już jutro - czyli w drugi poniedziałek marca (jest to Commonwealth Day). Obchodzone jest pod hasłem "Towards a Common Future" - "Ku wspólnej przyszłości".
